ନୀତିକଥା : ଆଠ

୧. ଯେ ପତ୍ନୀ ପବିତ୍ର କୁଶଳୀ, ପତିବ୍ରତା, ଯେଉଁ ପତ୍ନୀଙ୍କରପଢିଙ୍କଠାରେ ପ୍ରୀତି ଆଉ ସେହି, ପତ୍ନୀ ଯିଏ ପଡିଙ୍କୁ ସତ୍ୟ କହୁଥାଏ ।

୨. ପୁତ୍ରହୀନର ଗୃହଶୂନ୍ୟ, ଭାତ ଚୀନର ଦିଗ ଶୂନ୍ୟ, ମୂର୍ଖ ଲୋକର ହୃହମ ଶୂନ୍ୟ ପରି ନିର୍ଜନ ବ୍ୟକ୍ତିର ସମସ୍ତ ଶୂନ୍ୟ ଅଟେ ।

୩. ଦରିଦ୍ରସ୍ୟ ବିଷ ଗୋଷ୍ଠୀ ବୃଦସ୍ୟ ତରୁଣୀ ବିଷମ ।ସୁସ୍ନାଦୁ ଭୋଜନ ଯେପରି ବଦହଜମିର କାରଣ ହୋଇ ବିଷ। ପରି କ୍ଷତି କରେ ସେହିପରି ନିରନ୍ତର ଅଭ୍ୟାସ ନଥିଲେ ଶାସ୍ତ୍ରଜ୍ଞାନ ମଧ୍ୟ

ମନୁ ନିମନ୍ତେ ବିଷ ହୋଇଯାଏ । ଯେପରି ନିର୍ଜନ ବ୍ୟକ୍ତି ପକ୍ଷେ ସଭାସମିତି ବିଷ ତୁଲ୍ୟ ସେହିପରି ବୃଦ୍ଧାକାଳରେ ତରୁଣୀ ଭାର୍ଯ୍ୟା ବିଷତୁଲ୍ୟ ଅଟେ ।

୪. ଯେଉଁ ଧର୍ମରେ ଦୟାର ସ୍ଥାନ ନାହିଁ ତାହାକୁ ତ୍ୟାଗ କରିବ ।ସେହିପରି ଗୁରୁ ବିଦ୍ୟାହୀନ, କ୍ରୋଧୂ ପତ୍ନୀ ଆଉ ଯେଉଁ ବଂଧୁଙ୍କର ସ୍ନେହ ଆଦର ନାହିଁ ତାହାକୁ ହିଁ ତ୍ୟାଗ କରିବେ ।

୫.ଚଲାରେ ଥକ୍‌ ମରା ମନୁଷ୍ୟ, ବଂଧା ହୋଇ ରହିଥିବା ଅଶ୍ୱ, ମୈଥୁନ ଶକ୍ତି ନଥିବା ସ୍ତ୍ରୀ, ଖରା ଦ୍ଵାରା ସୁଖ୍ୟାଇଥିବା ବସ୍ତ୍ର, ବୁଦ୍ଧ ବାଜରା ତୁଲ୍ୟ ଅଟନ୍ତି ।

୬. ବର୍ତ୍ତମାନର କାଳ ମୋର କିଏ ମିତ୍ର ମୋର ଆୟ କେତେ, ମୁଁ କାହାର ମୋର କି ଶକ୍ତି ଅଛି ଏହାକୁ ସଦାସର୍ବଦା ଚିନ୍ତା କରିବା ଉଚିତ୍ ।

୭. ଯେ ଜନ୍ମ ଦେଲେ ଯେ ଉପନ୍ନୟନ ଦେଇ ସଂସ୍କାର କରାଇଲେ ଯାହାଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ଶିକ୍ଷାପ୍ରାପ୍ତି ହୋଇଛି, ଯାହାଙ୍କ ଅନ୍ତରେ ପ୍ରତିପାଳିତ

ଯିଏ ଭୟତ୍ରାତା ଏମାନେ ନିଜର ପିତା ତୁଲ୍ୟ ବ୍ୟକ୍ତି ।

୮. ରାଜା, ଗୁରୁମିତ୍ରମାନଙ୍କର ପତ୍ନୀ, ଶାଶୁ ଓ ନିଜର ମାତା ସଂସ୍କାରର ଏହିପରି ପଞ୍ଚମାତା ଜାଣିବ ।

୯. ବ୍ରାହ୍ମଣ କ୍ଷତ୍ରିୟ ବୈଶ୍ୟ ଏମାନେ ଅଗ୍ନି ତୁଲ୍ୟ ଗୁରୁ, ତହିଁମନ୍ତେ ବ୍ରାହ୍ମଣ ଅତିରିକ୍ତ ଗୁରୁ ଓ ସେହିପରି ପତ୍ନୀମାନଙ୍କର ପଡିଗୁରୁ ଓ ଗୃହକୁ

ଆସିଥୁବା ଅତିଥୁ ସମସ୍ତଙ୍କର ଗୁରୁ ଅଟନ୍ତି ।

୧୦.ଘର୍ଷଣ, ବର୍ଗନ, ଚନ୍ଦନ ଓ ପିଟଣ ଏପରି ଚାରିଗୋଟି ପରୀକ୍ଷାଦ୍ୱାରା ଯେପରି ଲୌହର ପରୀକ୍ଷା କରାଯାଇଥାଏ । ସେହିପରି ପୁରୁଷର

ପରୀକ୍ଷା ତ୍ୟାଗ, ଶୀଳ, ଗୁଣ ଓ କର୍ମ ଦ୍ବାରା କରାଯାଇଥାଏ ।